Hoe hoog mag ik op een ladder werken?

Ladders en trappen zijn onmisbaar voor talloze professionals en doe-het-zelvers. Toch mag een ladder volgens artikel 7.23a van het Arbobesluit niet zomaar als werkplek worden gebruikt. Er gelden specifieke regels en beperkingen, afhankelijk van de aard en duur van het werk. In deze blog bespreken we de belangrijkste richtlijnen voor veilig laddergebruik en wanneer een veiliger alternatief, zoals een bordes, steiger of hoogwerker, de betere keuze is. Met deze inzichten werk je niet alleen veiliger, maar ook comfortabeler op hoogte.

Veel gestelde vragen welke in deze blog worden beantwoord:

         • Maximale werkhoogte op een ladder?
         • Veiligheidsregels voor het werken op hoogte
         • Hoe controleer je een ladder op veiligheid?
         • Veelgemaakte fouten bij het werken op een ladder
         • Wanneer gebruik je een ladder, bordes, steiger of hoogwerker?
         • Aansprakelijkheid bij een ongeval op hoogte
         • Onderhoud en keuring van ladders

Maximale werkhoogte op een ladder?

Een ladder is een praktisch en flexibel hulpmiddel voor werkzaamheden op hoogte, maar mag alleen worden gebruikt voor kortdurende en niet-intensieve klussen, mits dit op een veilige manier gebeurt. Het is licht, makkelijk te verplaatsen en ideaal voor korte klussen. Maar wist je dat er ook specifieke richtlijnen zijn voor hoe hoog je veilig op een ladder mag werken?

Een ladder is geschikt voor:

         • Korte, incidentele werkzaamheden.
         • Klussen waarbij je regelmatig van locatie moet wisselen.
         • Werkzaamheden waarbij je slechts beperkt materiaal nodig hebt.

Maximale hoogte

Voor gebruik op grote hoogte is een ladder beperkt tot maximaal 7,5 meter werkhoogte. Voor langere klussen of werkzaamheden boven deze hoogte raden we aan een stabieler alternatief te kiezen, zoals een steiger of hoogwerker. Dit heeft niets te maken met het product zelf, maar alles met ergonomie en veiligheid voor de gebruiker.

Het is daarnaast belangrijk om te weten dat een ladder altijd hoog genoeg moet zijn. Zorg ervoor dat de ladder één meter, ongeveer 3-sporten boven het werkvlak uitsteekt. Dit zorgt voor extra stabiliteit en veiligheid tijdens het werken. Op deze manier blijft de ladder een veilige en betrouwbare keuze.

Veiligheidsregels voor het werken op hoogte

Werken op hoogte brengt altijd risico's met zich mee, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen kunnen deze aanzienlijk worden verminderd. Bij het gebruik van een ladder is het van groot belang om de veiligheidsrichtlijnen zorgvuldig te volgen, aangezien het slechts een tijdelijke werkplek mag zijn. Hieronder staan de belangrijkste regels voor veilig werken op hoogte:

Zorg voor een stabiele en vlakke ondergrond

Een van de eerste stappen bij het veilig gebruiken van een ladder is ervoor te zorgen dat deze op een stabiele en vlakke ondergrond staat. Een ladder mag niet op een helling, zachte ondergrond of onstabiele vloer worden geplaatst, omdat dit de stabiliteit van de ladder kan verminderen en het risico op vallen vergroot. 

Om de stabiliteit van je ladder verder te verbeteren, kun je gebruik maken van Nivello ladderschoenen. Deze innovatieve en prijswinnende ladderschoenen zijn speciaal ontworpen voor ladders van Roossien vanaf bouwjaar 2019 en bieden extra veiligheid. De schoenen zijn slijt- en slipvast, beschikken over een inwendig scharnier en zorgen ervoor dat de ladder altijd in de optimale positie staat. Het anti-slipprofiel aan de onderkant maakt de ladder geschikt voor gebruik op vrijwel elke ondergrond.

Controleer de ladder voor gebruik

Voordat je een ladder gebruikt, is het belangrijk om deze grondig te controleren. Kijk naar de staat van de sporten, poten en scharnieren en let bij specifieke typen ladders zoals telescoopladder, opsteekladders of optrekladders ook op het mechanisme. Controleer op scheuren, beschadigingen of losse onderdelen om veilig gebruik te garanderen.

Plaats de ladder onder de juiste hoek

Voor optimale stabiliteit en veiligheid moet een ladder in een hoek van 75° worden geplaatst. Zo voorkom je dat de ladder wegglijdt of omvalt en kun je veilig op hoogte werken. Je kunt eenvoudig controleren of de ladder in de juiste hoek staat door je tenen tegen de onderkant te plaatsen en je armen recht vooruit te strekken. Kun je de ladder met gestrekte armen aanraken? Dan is de hoek goed. Zo niet, pas dan de hoek aan totdat de ladder stevig en veilig staat.

Gebruik altijd drie contactpunten

Tijdens het werken op een ladder is het belangrijk om altijd drie contactpunten met de ladder te behouden: twee handen en één voet of twee voeten en één hand. Dit zorgt voor maximale stabiliteit en verkleint de kans op vallen. Houd altijd zoveel mogelijk beide handen aan de ladder en gebruik geen gereedschap of materialen die je balans kunnen verstoren.

Vermijd overbelasting van de ladder

Elke ladder heeft een maximaal belastbaar gewicht, inclusief de persoon die erop staat en de materialen die je meeneemt. Het is essentieel om de maximale draagkracht niet te overschrijden. Zorg ervoor dat je gereedschap en materialen goed geborgen zijn en niet in de weg zitten, zodat je je handen vrij hebt voor stabiliteit.

Hoe controleer je een ladder op veiligheid?

Wanneer je een ladder gaat gebruiken, is het belangrijk om deze altijd grondig te inspecteren voordat je de ladder gebruikt. Begin met een visuele controle van de sporten, poten en scharnieren. Let hierbij ook op scheuren, deuken of roestplekken, aangezien deze de stabiliteit van de ladder kunnen verminderen. Ook is het belangrijk om ervoor te zorgen dat scharnieren en vergrendelingsmechanismen, vooral bij telescopische ladders, soepel en stevig functioneren.

Controleer de antislipvoeten van de ladder zorgvuldig. Versleten of beschadigde voeten kunnen ervoor zorgen dat de ladder gaat verschuiven, wat het risico op ongevallen vergroot. Let ook goed op losse of ontbrekende onderdelen, zoals stangen of bouten, vooral bij ladders die vaak worden in- en uitgeklapt. Plaats de ladder vervolgens op een vlakke ondergrond en test of deze stabiel staat. Als de ladder wiebelt, pas dan de positie aan of gebruik Nivello ladderschoenen voor extra stabiliteit en stevigheid.

Vergeet daarnaast niet om de ladder schoon te houden. Vuil of vet kan ervoor zorgen dat de ladder glad wordt, wat gevaarlijk is bij gebruik. Als je de ladder professioneel inzet, is het ook raadzaam om deze periodiek te laten keuren door een erkende instantie. Door deze eenvoudige controles uit te voeren, verhoog je niet alleen de veiligheid, maar verleng je ook de levensduur van je ladder.

Veelgemaakte fouten bij het werken op een ladder

Bij het werken met een ladder is het belangrijk om goed op de omgeving te letten. Plaats een ladder of trap nooit voor ramen, deuren of nooduitgangen. Deze plekken moeten altijd vrij blijven, zodat niemand onverwacht tegen de ladder aan kan lopen of de toegang tot een vluchtroute wordt geblokkeerd.

Om de veiligheid verder te waarborgen, zijn er aanvullende richtlijnen:

         • Ga nooit op de bovenste sporten of treden staan.
            Dit vermindert de stabiliteit van de ladder en vergroot het risico op vallen.
         • Voer uitsluitend lichte en kortstondige werkzaamheden uit.
            Een ladder is niet ontworpen voor langdurig of zwaar werk.
            Kies voor een stabielere oplossing, zoals een steiger, indien nodig.
         • Reik nooit verder dan één armlengte. Dit voorkomt dat de ladder uit balans raakt of
            kantelt. Verplaats de ladder in plaats van te ver te reiken.
         • Werk rustig en in een normaal tempo.
            Overhaast werken kan leiden tot onoplettendheid en gevaarlijke situaties.

Door deze eenvoudige richtlijnen te volgen, kan werken op een ladder veiliger en efficiënter verlopen.

Wanneer gebruik je een ladder, bordes, steiger of hoogwerker?

Volgens het Arbobesluit (artikel 7.23a) mag een ladder alleen als werkplek worden gebruikt als het werk:

         • Kortdurend is (minder dan 2 uur).
         • Geen zwaar werk betreft.
         • Een veiliger alternatief niet praktisch of haalbaar is.

Voor werkzaamheden die langer dan 2 uur duren, moet de werkgever samen met de werknemer beoordelen of een ladder nog een verantwoorde keuze is. Wanneer een klus langer dan 4 uur duurt of als er sprake is van herhaalde belasting en zware materialen, is het gebruik van een bordes, steiger of hoogwerker verplicht.

Het uitgangspunt is dat een ladder geen structurele werkplek is, maar enkel bedoeld is voor incidentele taken waarbij de veiligheid niet in gevaar komt. In alle andere gevallen moet een stabieler hulpmiddel worden ingezet.

Een steiger biedt bijvoorbeeld meer stabiliteit en werkruimte en is beter geschikt voor langdurige werkzaamheden op grotere hoogtes, zoals gevelrenovaties of schilderwerkzaamheden. Een hoogwerker is ideaal voor situaties waarin frequent verplaatsen op hoogte nodig is of als extra bescherming tegen valgevaar vereist is.

Samenvattend

Gebruik een ladder alleen als kort en licht werk dit toelaat en er geen veiliger alternatief voorhanden is. Voor langdurige of intensieve werkzaamheden moeten steigers, bordessen of hoogwerkers worden ingezet om de veiligheid te waarborgen.

Aansprakelijkheid bij een ongeval op hoogte

Werken op hoogte brengt risico’s met zich mee, en het is essentieel dat de veiligheid van werknemers daarbij gewaarborgd is. Wanneer er toch een ongeval gebeurt, ligt de aansprakelijkheid in veel gevallen bij de werkgever. Dit is het geval als blijkt dat er onvoldoende maatregelen zijn genomen om een veilige werkomgeving te garanderen.

Wat wordt van een werkgever verwacht?

Een werkgever is verplicht om een veilige werkomgeving te creëren en de juiste maatregelen te treffen. Dit houdt onder meer in:

         1. Arbeidsmiddelen in goede staat houden. Trappen, ladders en andere hulpmiddelen moeten
             regelmatig worden gecontroleerd en voldoen aan de eisen van veiligheid.

         2. Het geven van duidelijke instructies. Werknemers moeten weten hoe zij hulpmiddelen veilig
             gebruiken en hoe zij risico’s kunnen vermijden.

         3. Veiligere alternatieven aanbieden.Ladders en trappen mogen alleen worden gebruikt voor
             korte werkzaamheden waarbij het risico op vallen minimaal is. Voor langdurige of risicovolle
             klussen moet een stabieler hulpmiddel, zoals een steiger of hoogwerker, worden ingezet.

Specifieke regels voor het werken op hoogte

Om de veiligheid te waarborgen, gelden er enkele belangrijke richtlijnen:

         • Gebruik alleen stabiele ondergronden. Ladders en trappen mogen uitsluitend op een vaste en
            vlakke ondergrond worden geplaatst. Waar nodig moeten de ladderbomen aan de boven- of
            onderzijde worden vastgezet om wegglijden te voorkomen.

         • Werk alleen bij geschikte weersomstandigheden. Tijdelijke werkzaamheden op hoogte
            mogen niet worden uitgevoerd bij harde wind, regen of andere omstandigheden die het risico op
            ongevallen kunnen vergroten.

         • Periodieke keuring van ladders. Werkgevers zijn verplicht om ladders en trappen jaarlijks te
            laten keuren, zoals vastgelegd in het Arbobesluit. Hiermee worden slijtage en defecten tijdig
            opgespoord.

Wanneer is de werkgever aansprakelijk?

Indien een werknemer letsel oploopt door een val van hoogte, wordt de werkgever vaak aansprakelijk gesteld. Dit geldt zeker wanneer kan worden aangetoond dat de veiligheidseisen niet zijn nageleefd of dat de werknemer onvoldoende was geïnstrueerd.

Veiligheid voorop

Om ongelukken en juridische complicaties te voorkomen, is het essentieel dat zowel werkgevers als werknemers verantwoordelijkheid nemen. Werk altijd met de juiste middelen, geef voorlichting en kies bij twijfel voor een veiliger alternatief, zoals een steiger of mini-hoogwerker.

Keuringen en onderhoud van ladders

Keuringen van ladders

Een ladder die regelmatig wordt gecontroleerd, is niet alleen veiliger in gebruik, maar gaat ook langer mee. Volgens het Arbobesluit is een jaarlijkse keuring verplicht. Bij intensief gebruik kan het nodig zijn om de ladder vaker te keuren. Een keuring dient altijd te worden uitgevoerd door een erkende instantie, die de ladder grondig inspecteert op essentiële punten, zoals:

         • De conditie van de sporten: Controle op scheuren, deuken of slijtage.
         • De stabiliteit van de poten: Zijn de voeten nog stevig en antislip?
         • De werking van vergrendelmechanismen: Dit is vooral belangrijk bij ladders zoals telescoop-
            en reformladders.

Met een tijdige keuring kunnen defecten snel worden opgespoord en opgelost, zodat ongelukken worden voorkomen.

Onderhoud van ladders

Naast de jaarlijkse keuring is het belangrijk om de ladder goed te onderhouden. Goed onderhoud is de sleutel tot een lange levensduur en een veilige ladder. Houd de ladder altijd schoon en vrij van vuil, olie of verf, die de sporten glad kunnen maken. Controleer regelmatig op:

         • Losse of beschadigde onderdelen: Repareer of vervang deze waar nodig.
         • Slijtage van antislipvoeten: Versleten voeten verhogen het risico op wegglijden.

Reinig de ladder met een vochtige doek en een mild schoonmaakmiddel. Vermijd agressieve schoonmaakmiddelen, omdat deze het materiaal kunnen aantasten. Zorg bovendien voor een droge en stabiele opbergplek.

Ook kunststof ladders en volkunststof ladders vereisen, net als andere ladders, regelmatig onderhoud. Bij deze ladders kan vuil zich ophopen in het ribbelprofiel van de sporten, waardoor de grip vermindert en het risico op uitglijden toeneemt. Door de ladder goed schoon te houden en te controleren op opgehoopt vuil, blijft de antislipwerking optimaal en wordt de veiligheid gewaarborgd.

Het is belangrijk te beseffen dat veiligheid niet alleen afhangt van een schone en goed onderhouden ladder, maar ook van de omstandigheden waarin deze wordt gebruikt. Zelfs met een perfect onderhouden ladder kunnen verkeerde of vervuilde schoenen tot gevaarlijke situaties leiden. Draag daarom altijd schone werkschoenen met een antislipzool. Deze bieden extra grip en verkleinen het risico op uitglijden tijdens werkzaamheden.

Samenvattend

Regelmatige keuringen en goed onderhoud zijn belangrijke aspecten om de veiligheid en duurzaamheid van elke ladder te waarborgen. Daarnaast is het essentieel om ladders alleen te gebruiken zoals de regelgeving voorschrijft: voor kortdurende, lichte werkzaamheden waarbij geen veiliger alternatief beschikbaar is.